Digitalizacja w Polsce

Firma Siemens opublikowała raport na temat wskaźnika stopnia cyfryzacji polskich przedsiębiorstw produkcyjnych: Digi Index 2021

Transformacja cyfrowa zmienia sposób produkcji maszyn, samochodów, leków czy żywności. Po raz kolejny właśnie te cztery sektory uwzględnia autorskie badanie Siemensa – Digi Index. Jako partner transformacji cyfrowej dla wielu firm, samorządów i instytucji publicznych, firma Siemens postawiła sobie za cel stworzyć obiektywny i prosty indeks określający stopień cyfryzacji produkcji w danej branży czy przedsiębiorstwie.

„Ubiegły rok pokazał, że przedsiębiorstwa o bardziej zaawansowanym procesie digitalizacji łagodniej przeszły czas kryzysu spowodowany pandemią COVID-19.”

Dominika Bettman, prezes zarządu i dyrektor Digital Industries w Siemens Polska

Druga edycja badania Digi Index prowadzona była w wyjątkowym okresie, kiedy praktycznie wszystkie sektory gospodarki musiały błyskawicznie przestawić swoje działania na nowe tory. Ta niepewność odbija się w wynikach badania. Jednocześnie widać większą niż rok temu determinację firm, by przyspieszyć tempo cyfryzacji. Uczestnicy badania traktują digitalizację jako klucz do oszczędzania czasu i zasobów, zwiększenia własnej konkurencyjności i stabilnego funkcjonowania firmy – również w warunkach niepewności, wywołanej chociażby pandemią.

Transformacja cyfrowa
Transformacja cyfrowa w przedsiębiorstwach prowadzi do oszczędności czasu i zasobów, optymalizacji procesów produkcyjnych, zwiększenia własnej konkurencyjności. Respondenci biorący udział w badaniu Digi Index z reguły są świadomi zalet digitalizacji. Nie zawsze przekłada się to jednak na aktywne dążenie do rozpoczęcia i wdrożenia tego procesu u siebie w firmie. Początkiem tej drogi jest przygotowanie strategii digitalizacji przedsiębiorstwa, zbudowanie zespołu odpowiedzialnego za ten proces i przygotowanie odpowiedniego budżetu na działania. Okazuje się, że większość badanych firm znajduje się dopiero na początku tej drogi. Z odpowiedzi udzielanych przez respondentów rysuje się obraz producentów w trakcie trudnej i żmudnej przemiany, w której nie wiadomo od czego zacząć, za to należy pokonywać przewidziane i nieprzewidziane bariery w postaci braku jasnego planu, braku wystarczających środków finansowych, braku ludzi z odpowiednią wiedzą, a także zawirowań gospodarczych wpływających na stabilność firmy. Pandemia COVID-19, która zdominowała 2020 rok, była „czarnym łabędziem”, czyli zjawiskiem niemożliwym do przewidzenia. Z jednej strony uświadomiła wielu firmom, że digitalizacja ułatwia łagodniejsze przejście przez nieprzewidziany kryzys, z drugiej strony – znacznie utrudniła uruchomienie procesów digitalizacji w firmach.

Digi Index
Digi Index [Digital Enterprise Index], czyli poziom cyfryzacji produkcji w Polsce, uśredniony dla czterech sektorów biorących udział w badaniu: Machinery, Automotive, Chemistry&Pharmacy, Food&Beverages, wynosi 1,8 pkt. na 4-punktowej skali. Taki wynik (poniżej 2 pkt.) świadczy o pilnej potrzebie wprowadzenia zmian w zakresie digitalizacji przedsiębiorstw. 

Na końcową wartość pomiaru ma wpływ sześć obszarów: planowanie strategiczne, organizacja i administracja, integracja systemów, produkcja i działania operacyjne, zarządzanie danymi i zastosowanie procesów cyfrowych. W każdej branży obszar zarządzania danymi osiągnął najwyższe wartości (od 2,6 do 3,1 pkt). Drugi kraniec skali w każdym sektorze osiągały takie obszary jak integracja systemów oraz organizacja i administracja.

Co trzeci respondent deklaruje stopień cyfryzacji w firmie na poziomie 20-39%. Zaledwie 6% firm ocenia ten wskaźnik na poziomie przekraczającym 80%. Stosunkowo najlepiej wypada branża Automotive, w której skumulowany wynik stopnia cyfryzacji powyżej 40% wynosi 56,7%.

„Przedsiębiorstwa poniekąd zmuszone do pracy poza siedzibą lub z ograniczonym dostępem do miejsca pracy, zauważyły pilną potrzebę sięgania po wsparcie rozwiązań cyfrowych.”

Sebastian Lemieszek, Digital Transformation Advisor w Siemens Polska

Niepewność roku pandemicznego
Jak wspomniano na wstępie, badanie Digi Index 2021 przeprowadzono w wyjątkowym momencie. Od około roku firmy funkcjonowały w rzeczywistości pandemicznej, nierzadko doświadczając – okresowych przestojów produkcji, podyktowanych wprowadzonym przez rząd lockdownem, zachorowaniami wśród personelu lub przerwami w dostawach materiałów z zagranicy. Planowanie digitalizacji produkcji w tych warunkach było dla przedsiębiorstw kolejnym wyzwaniem. Cyfryzacja, jako proces kosztowny i rozłożony w czasie, jest wyjątkowo trudna do przeprowadzenia w warunkach globalnej niepewności gospodarczej.

W 2021 roku średni odsetek zysków przeznaczanych na digitalizację zauważalnie wzrósł i wyniósł 9,12% (6,48% rok wcześniej). Firmy są skłonne redukować te wydatki w najbliższych dwunastu miesiącach. Choć najczęstszą deklaracją jest utrzymanie ich na podobnym poziomie, to odsetek tych odpowiedzi zmalał o 8 punktów procentowych (z 68 do 60%), głównie na rzecz odpowiedzi „nie wiem” (z 16 do 24,7%) oraz deklaracji zmniejszenia budżetu na digitalizację (z 0 do 2%). Spadła za to liczba deklaracji o zwiększaniu tego budżetu (z 16 do 13,3%).

Pełny raport Digi Index 2021 do pobrania tutaj.

Źródło: Siemens Polska